Het was 2016 toen Lieneke en ik elkaar leerden kennen. We konden elkaar direct vinden in onze maatschappelijke betrokkenheid en in het geloof dat sommige zaken anders georganiseerd kunnen worden. Mijn interesse ligt bij het coöperatief samenwerken. Niet werken voor een organisatie met een winstoogmerk, maar werken aan een doel gericht op het verbeteren van (leef)omgeving van de mens. Op dat moment werkte ik vanuit de Rabobank aan een onderzoek naar leefbaarheid in de Kempen. Daarvoor bracht ik diverse partijen samen om met elkaar in gesprek te gaan. Lieneke hoorde van dit initiatief en zij belde mij op. In Netersel wilde ze namelijk iets doen om oudere mensen langer zelfstandig thuis te laten wonen. En daarin liep ze tegen grenzen op en tegen systemen aan. Meteen vanaf het eerste contact, klikte het tussen ons. Naast goede gesprekken, hadden we ook veel lol. Toen ik weg ging bij de Rabobank hielden wij contact met elkaar.
Lieneke was al enkele jaren actief met het programma ‘Accent op ieders talent’ en ik dacht soms met haar mee. De uitdaging was om Accent duurzaam te organiseren en financieren. Zodat het niet afhankelijk zou zijn van subsidies en tijdelijke bestuurders. Voor ONTwikkelbedrijf 3.0 is Lieneke altijd op zoek naar financiering. Meestal wordt iets voor enkele jaren gefinancierd. En omdat Accent geen project is, stopt automatisch het werk als het geld op is. Dat vinden wij kapitaalvernietiging. Het is niet duurzaam als een programma na verloop van tijd als een kaartenhuis in elkaar stort. Bovendien gaat het om maatschappelijke thema’s die mensen persoonlijk raken. Daarom staan wij stil bij de vraag ‘hoe breng je dit soort programma’s als Accent verder?’. Vanuit dit denken kwamen we op Z.O.E.M. Dit staat voor Zien, Ontgrenzen, Experimenteren en Meedoen. Met Z.O.E.M. brengen we mensen rondom maatschappelijke vraagstukken bij elkaar. Deze ontmoetingen leveren verrassende inzichten en oplossingen op. Vanuit een maatschappelijk vraagstuk op het gebied van zorg, onderwijs, energie, financiering of werk, gingen we aan de slag om inzichten te verzamelen, te benoemen waar het ‘knelt’ en zoeken hoe dat kan worden opgelost. Daar heb je een diversiteit aan mensen voor nodig die dat in de eigen (werk)praktijk herkennen en aan willen pakken.
Z.O.E.M. levert interessante bijeenkomsten op met verschillende inzichten. Op allerlei vlakken vinden transities plaats en daarin gaat veel aandacht naar systemen. Ik vind het mooi om te zien als je daar door middel van Z.O.E.M. aan kunt rammelen. Wij vinden het vreemd als mensen die bijvoorbeeld allemaal iets van doen hebben met beleid over woningen, onderling niet met elkaar praten. Wij gaan voor ontschotten en ontgrenzen, zodat een duurzame samenwerking ontstaat waar mensen op langere termijn iets aan hebben. Een Z.O.E.M. sessie geeft ons altijd veel energie. Het is ontzettend leuk om te doen. Dat maakt dat Z.O.E.M. duurzaam is voor ons. Ook al is het een druppel op een gloeiende plaat, iedere sessie helpt om vragen te stellen bij systemen. En dat maakt het waardevol.
Binnen Z.O.E.M. is Lieneke van het doen en ik probeer dat vervolgens kloppend te maken. Zij stapt overal meteen op af. Lieneke hecht ook veel waarde aan inclusie. Het is echt haar kracht om iedereen te zien en erbij te betrekken. In haar hele doen en laten straalt ze uit dat iedereen van waarde is. Verder heeft Lieneke totaal geen schroom voor titels of functies van mensen. Ze gaat recht op de man af en laat zich niks wijsmaken. Lieneke vraagt door en ze ziet iemand zoals die persoon echt is.
Zodra je met Lieneke samenwerkt dan krijg je haar als persoon er bij. Ze zal niet alleen maar iets komen vertellen, Lieneke doet echt mee. Met de poten in de klei staan past bij haar. Als ik voor Lieneke een leerpunt zou moeten benoemen dan gaat dat over het chaotisch zijn. Mensen haken meestal snel aan bij een initiatief van Lieneke. En ze vertrouwt blind op de bereidheid van anderen om meteen mee te werken. Maar soms is het goed om dat te toetsen. Anders weet je niet of er ook commitment op langere termijn is. Het is geen vanzelfsprekendheid dat iedereen dezelfde passie, enthousiasme en energie heeft als Lieneke.
Het is een uitdaging wat Lieneke met Accent gaat doen. Dat heeft onder andere met financiering te maken. Gaat ze dit oplossen of zal ze afstand nemen? Volgens mij draait het om de vraag waar ze zelf gelukkig van wordt. Het zal in ieder geval altijd om de inhoud moeten blijven gaan en niet om het systeem. Lieneke kan ook zonder Accent mensen inspireren. Misschien gaat ze een bedrijf opzetten waar mensen worden opgeleid om te doen wat wel kan? Want als verbinder kan Lieneke als geen ander mensen bij elkaar brengen.